메인메뉴 바로가기본문으로 바로가기

null > 상세화면

2019 AUTUMN

CHUYÊN ĐỀ

BTS: Sử thi Odessey của bảy chàng nghệ sĩ trẻCHUYÊN ĐỀ 2ARMY: Fandom hùng mạnh đầu tiên trong lịch sử

Fanclub của BTS, ARMY (Adorable Representative MC for Youth: Đại diện cho sự đáng yêu của thanh thiếu niên) được biết đến với sức mạnh tổ chức và niềm tự hào trên toàn thế giới. Điều làm nên sự khác biệt của ARMY chính là cách họ tiếp nhận những câu chuyện và thông điệp xuyên suốt từ thời thiếu niên đến thanh niên của 7 thành viên BTS, qua đó thay đổi cuộc sống của chính bản thân mình và hướng đến khao khát tạo ra thay đổi cho toàn xã hội. Đó cũng là lí do ARMY được đánh giá như một hiện tượng văn hoá xã hội vô cùng ý nghĩa.

Khoảng 5.000 người hâm mộ đã đồng thanh hát bài “Boy With Luv" (tạm dịch Chàng trai và tình yêu) và “Fire” (tạm dịch Lửa), tiết mục khai mạc của BTS trong buổi hòa nhạc "Good Morning America Summer" (tạm dịch Chào buổi sáng mùa Hè ở Mỹ) của ABC, được tổ chức vào ngày 15 tháng 5 năm 2019 tại Công viên Trung tâm, New York. Hàng ngàn người hâm mộ mặc kệ thời tiết xấu, cắm trại qua đêm tại đây để xem hòa nhạc.

Ngày 21 tháng 5 vừa qua, đỉnh tòa nhà Empire State ở New York được thắp sáng lấp lánh ánh đèn màu tím dành riêng cho BTS và ARMY. Với ý nghĩa chào mừng BTS đến thành phố New York, phía toà nhà đã tổ chức show chiếu đèn LED và đây là một quang cảnh vô cùng hiếm thấy, thường chỉ dành riêng cho những sự kiện quan trọng như ngày kỷ niệm của quốc gia hay Thế vận hội.

Tại những nơi tổ chức BTS World Tour với chủ đề “Love Yourself: Speak Yourself”, từ Tòa nhà Empire State, sân vận động Wembley của London, Sân vận động Stade de France ở Paris, cho đến sân vận động Osaka Nagai Yanmar, toà nhà biểu tượng của các thành phố này đều thắp sáng lấp lánh ánh đèn màu tím, màu tượng trưng cho BTS. Điều này có nghĩa là nhóm nhạc BTS được công nhận và tôn vinh như một “biểu tượng văn hóa” của thời đại, đồng thời ARMY cũng được công nhận là công dân của thành phố đó.

Seoullo 7017, một biểu tượng của Seoul, được thắp sáng trong ánh đèn tím, màu tượng trưng của BTS, dành cho buổi fan meeting của ban nhạc này vào ngày 22 tháng 6 năm 2019.

Các địa danh nổi tiếng ở các thành phố lớn được thắp sáng trong ánh đèn tím để chào đón BTS và ARMY, fan hâm mộ từ khắp nơi gần xa hội tụ về tham dự concert hay fan meeting của BTS. Từ trên: Tòa nhà Empire State, New York; cầu tháp Tower Bridge, Luân Đôn; và tháp Eiffel, Paris.

Sức ảnh hưởng trên thực tế
BTS lần đầu tiên chính thức xuất hiện trên thị trường âm nhạc thế giới vào năm 2017. Năm đó, BTS ghi lại dấu ấn của mình với việc nhận giải thưởng và biểu diễn tại hai giải thưởng quan trọng nhất trong ngành thu âm của Mĩ là Billboard Music Awards (BBMAs) và American Music Awards (AMAs). Năm nay, BTS được đề cử giải Grammy và xuất hiện trên sân khấu với vai trò người công bố giải thưởng.

Năm 2017, khi truyền thông trên toàn thế giới đặt câu hỏi "BTS là ai?" thì năm 2018, họ tự hỏi "Tại sao nhóm nhạc này nổi tiếng?" và năm 2019, họ đưa ra triển vọng "Sự nổi tiếng này sẽ còn tiếp tục". Sự nổi tiếng của BTS không mang tính tạm thời hay chỉ là sự hão huyền trên mạng internet vì các ARMY luôn tích cực tham gia tiêu thụ tất cả mọi thứ liên quan đến BTS, từ đĩa nhạc, concert, phim điện ảnh và mobile game đến cả sách và hàng hóa, qua đó góp phần tạo ra nguồn doanh thu vô cùng to lớn.

Sự nổi tiếng của BTS, vẫn được nhiều người cho rằng chẳng qua chỉ là cơn bão trong tách trà mạng xã hội, đã được minh chứng bằng các số liệu thực tế như giành hạng nhì album được bán ra nhiều nhất trên thế giới vào năm 2018, bán hết vé biểu diễn tại các sân vận động trên thế giới chỉ trong vài giờ, và tạo ra hiệu quả kinh tế bình quân hàng nghìn tỷ won trong một năm tại Hàn Quốc. Sức ảnh hưởng thực sự của ARMY đến ngành công nghiệp âm nhạc giờ đây trở thành một hiện tượng đặc biệt không thể xem nhẹ.

Nhìn vào chuỗi sự kiện này, chúng ta thấy được giờ đây BTS dường như đang bước lên vị trí hàng đầu giới âm nhạc chính thống trên thế giới và chiếm lĩnh vị trí không ai có thể lay chuyển được. Tuy nhiên, nhận định này có phần đúng và có phần sai. Ngôn luận phương Tây tán dương BTS với các tên gọi như “Siêu sao toàn cầu” (Global superstar), “Các hoàng tử nhạc Pop” (Princes of Pop) nhưng đồng thời cũng có cái nhìn tiêu cực trên cơ sở định kiến của họ về K-pop. Nhiều phương tiện truyền thông hàng đầu đưa ra những lời chỉ trích như "âm nhạc dựa vào máy móc", "fan nữ tuổi teen điên rồ" (crazy teenager fangirls) và "nhạc như tiếng ồn công trường xây dựng" (construction site noise) và bài viết của họ mang đầy cảm xúc cho rằng, BTS thành công được là nhờ vào những phương pháp không chính đáng.

Điều gây nên phẫn nộ lớn nhất trong các ARMY là bài viết trên báo New York Times. Vào tháng 4 năm nay, ngay khi album mớicủa BTS giành vị trí đầu Bảng xếp hạng Billboard lần thứ ba trong vòng một năm, tờ báo này lên tiếng cho rằng album của BTS lập được kỉ lục bán ra là nhờ chiến lược marketing “khôn ngoan”, phát hành bán album với bốn phiên bản. Tất nhiên, chúng ta không thể nói, chiến lược marketing nhằm lôi kéo các cá nhân mua nhiều album cùng một lúc thì không ảnh hưởng gì đến doanh thu bán album của BTS. Tuy nhiên, bài báo này cũng không tránh khỏi việc bị ARMY chỉ trích là "tiêu chuẩn kép" [là cách gọi việc nhìn nhận theo hai cách khác nhau cho cùng một sự việc của một người, một nhóm hay một cộng đồng], vì cách thức bán hàng theo gói (bundle sale) bán kèm album vào vé tour lưu diễn hoặc hàng hóa, đang được các nghệ sĩ hàng đầu phương Tây sử dụng rất rộng rãi.

Điều thú vị là các nghệ sĩ hàng đầu ở nước ngoài, sau khi thấy doanh số khổng lồ của BTS, cũng bắt đầu phát hành album nhiều phiên bản theo phương thức tương tự.

Một fan hâm mộ phấn khích giơ cao poster cổ động trước sân vận động Stade de France, nơi tổ chức concert của BTS vào ngày 7 tháng 6 năm 2019, trong chặng lưu diễn tại Paris trong World Tour “Love Love Yourself”.

Fan hâm mộ từ nước ngoài chụp ảnh selfie trước Nhà thi đấu thể dục dụng cụ Olympic tại Công viên Olympic, phía nam Seoul, nơi diễn ra fan meeting “BTS 5th Muster: Magic Shop” vào ngày 23 tháng 6 năm 2019.

Fan tạo dáng chụp ảnh ở một bãi đậu xe gần Citi Field, New York, nơi họ bắt đầu cắm trại gần một tuần trước khi diễn ra concert của BTS. Concert cuối cùng trong chặng lưu diễn tại Mĩ trong World Tour “Love Love Yourself”, được tổ chức vào ngày 6 tháng 10 năm 2018, bán hết vé chỉ trong vài phút.

Cộng đồng fan hâm mộ trực tuyến của BTS, Bangtan Imodan, bao gồm các fan nữ ở độ tuổi từ 30 đến 50, hỗ trợ cho Pinwheel Supporters, được điều hành bởi “Nhóm hỗ trợ tự lập cho trẻ em”. Giống như BTS luôn nghiêm túc thực hiện trách nhiệm xã hội, fan của họ cũng tích cực tham gia các hoạt động cống hiến xã hội đa dạng.

Chống lại định kiến và bất công
Tháng 6 vừa qua, chương trình <20 to One> trên kênh Channel 9 của Đài truyền hình Úc bị ARMY công kích dữ dội do có những phát ngôn không phù hợp khi giới thiệu nhóm nhạc BTS trong phần xếp hạng các hiện tượng nóng bỏng toàn cầu như “Ban nhạc nam nổi tiếng nhất thế giới BTS mà bạn chưa từng nghe đến”, “Chỉ có một thành viên nói được tiếng Anh mà lại đứng vị trí hạng nhất ở Mĩ?”, “Khi nghe có gì đó của Hàn Quốc nổ ra ở Mĩ, ban đầu tôi rất lo lắng. Tôi đoán, có vẻ đó là điều không tốt... và thực tế là nó cũng tệ không kém”, “Chắc chắn có ít nhất một thành viên là đồng tính nam”, và thậm chí họ còn đưa ra những lời nhận xét lạnh lùng về bài phát biểu của RM, một thành viên của nhóm, trong sự kiện ra mắt chương trình Thế hệ không giới hạn (Generation Unlimited) tại phiên họp của Đại hội đồng Liên hợp quốc là “Có lẽ cậu ta nói về sản phẩm tóc”.

“Họ khiến tôi dịch chuyển. Họ giúp tôi thoát ra khỏi trạng thái bất lực và đứng dậy, từ đó biết mơ ước và thay đổi”.

Ngay sau đó, ARMY trên toàn thế giới đã bày tỏ thái độ rất phẫn nộ vì điều này không đơn thuần chỉ là ác cảm mà nó còn cho thấy thái độ đối xử với BTS ẩn chứa đầy quan điểm kì thị người nước ngoài và phân biệt chủng tộc. ARMY lập tức đưa ra những động thái nhanh nhạy như phân tích những bình luận mang tính phân biệt đối xử của chương trình phát sóng này và cung cấp thông tin cho các phóng viên, gây áp lực đối với doanh nghiệp đã tài trợ cho đài truyền hình và kiến nghị lên Ủy ban truyền thông Úc. Cuối cùng, chương trình này phải đăng bài xin lỗi "Chúng tôi vô cùng xin lỗi vì đã làm quí vị cảm thấy không thoải mái."

Mặc dù hiện nay là nhóm nhạc nam nổi tiếng nhất thế giới nhưng từ lúc ra đời, BTS cũng chỉ là nhóm nhạc tượng trưng cho thành phần thiểu số. Trong ngành công nghiệp âm nhạc đại chúng với sự cạnh tranh khốc liệt giữa các công ty lớn của Hàn Quốc như SM Entertainment, YG Entertainment và JYP Entertainment…, không một ai để mắt đến BTS khi nhóm nhạc này lần đầu tiên ra mắt công chúng dưới sự quản lí của một công ty vừa và nhỏ. Ngoài ra, fan hâm mộ nhạc hip-hop và idol (thần tượng) cũng không có cái nhìn thiện cảm đối với BTS. Ở nước ngoài, họ càng gặp phải những phản ứng tiêu cực theo nhiều hình thức khác nhau ở nhiều cấp độ khác nhau và bị bao vây với những định kiến như: âm nhạc của nhóm nhạc nam thần tượng không có chiều sâu và không có thông điệp, chỉ những bài hát của nghệ sĩ thuộc khu vực nói tiếng Anh mới có thể trở thành nhạc pop chính thống, đàn ông thực sự không quan tâm đến ngoại hình và idol không nên công khai thể hiện cảm xúc và bàn luận về vấn đề xã hội v.v…

Tuy nhiên, BTS đang dần phá vỡ những thông lệ và tiêu chuẩn này nhờ có ARMY luôn nhiệt thành ủng hộ con đường BTS đang hướng đến và công nhận đó chính là bản sắc của BTS. ARMY đóng vai trò hỗ trợ hoàn toàn tuyệt đối trong quá trình BTS vượt ra khỏi những định kiến và cơ cấu cấp bậc trong âm nhạc, chủng tộc và ngôn ngữ để trở thành một hiện tượng văn hóa xã hội. ARMY vui mừng trước thành công của BTS như chính thành công của chính mình, cùng đau khổ khi BTS nản lòng, và đôi khi đại diện cho BTS đấu tranh chống lại truyền thông và dư luận, cũng như các thế lực chính trị trong và ngoài nước. Có thể nói ARMY chính là bản chất của “hiện tượng BTS”.

Fandom cùng phát triển
ARMY là một cộng đồng có sức mạnh đoàn kết rất mạnh mẽ. Có nhiều lý do tạo nên điều này, nhưng lí do chính có lẽ là câu chuyện trưởng thành của BTS. Những nội dung liên quan đến BTS, trong đó có âm nhạc và vũ đạo, chứa đựng toàn bộ quá trình các chàng trai còn non trẻ và chưa hoàn thiện, ngờ vực vào bản thân nhưng không dậm chân tại chỗ, luôn phát triển và tiến lên phía trước. Niềm khao khát trở thành nghệ sĩ ngày càng phát triển của từng thành viên và quá trình xây dựng mối quan hệ trưởng thành trong sự quan tâm giúp đỡ lẫn nhau làm cho tất cả fan hâm mộ, không phân biệt thế hệ và biên giới, vô cùng cảm động.

Tôi thường xuyên chạm mặt các fan hâm mộ và nghe họ tâm sự “Nhìn vào cuộc sống của BTS, tôi nghĩ tôi không nên sống hời hợt như thế này”. Người hâm mộ không dừng lại ở việc thưởng thức âm nhạc của BTS, họ hoà nhập cuộc sống của họ vào quá trình trưởng thành của BTS. ARMY cho biết “Họ làm tôi dịch chuyển. Họ khiến tôi đứng dậy từ trạng thái bất lực, biết mơ ước và thay đổi”.

Sự khao khát thay đổi này không dừng ở khía cạnh cá nhân mà nó đang được mở rộng thành niềm khao khát thay đổi xã hội. Các ARMY cho biết “Để từng cá nhân ngày càng hạnh phúc thì xã hội, vốn được hình thành từ các cá nhân chúng ta, phải thay đổi. Vì vậy, chúng ta hãy dịch chuyển để làm xã hội thay đổi”. Thông qua vô số các chiến dịch fandom, các hoạt động từ thiện và bày tỏ quan điểm đối với các vấn đề chính trị,ARMY cho thấy họ không chỉ dừng lại ở vai trò người tiêu dùng âm nhạc đại chúng mà còn toả sáng phát triển thành một chủ thể xã hội.


ARMY
Adorable Representative M.C. for Youth

Phan Thị Hoài
Thương
23 tuổi, Việt Nam

Hỏi: Làm thế nào bạn biết đến và trở thành fan của BTS?
Đáp: Cuối năm 2013 đến đầu năm 2015 là khoảng thời gian mình gần như không nghe K-pop nữa vì mình tự thấy không còn hứng thú với thể loại nhạc này. Rồi mình nghe “I Need U” và thấy hợp với gu nhạc của mình. Mình bắt đầu tìm hiểu về BTS. Mình xem các video do người hâm mộ làm, các clip do người hâm mộ quay, rồi bắt đầu tình yêu với BTS. Bài “Save Me” đã chính thức đưa mình trở thành thành viên của ARMY.

Hỏi: BTS ảnh hưởng thế nào đến bạn?
Đáp: BTS đã thay đổi mình rất nhiều theo chiều hướng tích cực. Mình chăm chỉ học tiếng Anh vì mình muốn biết nhiều thông tin về BTS qua các kênh truyền thông và từ các bạn I-ARMYs dịch các tin tức về BTS. Mình còn muốn hiểu các post mà BTS đăng trên Twitter/Weverse nên mình bắt đầu học tiếng Hàn. Từng là một người sống khép kín, giờ đây mình trở nên cởi mở hơn, chịu bắt chuyện với các bạn ARMY ở các nước khác, tham gia các dự án quốc tế như viết thơ cho chương trình Global ARMY Song, tổ chức các sự kiện mừng sinh nhật từng thành viên BTS, v.v,. Quan trọng hơn hết, mình học được cách yêu thương bản thân hơn, tử tế với mọi người và tham dự các chương trình thiện nguyện. BTS khiến cuộc sống của mình ngày càng đẹp, càng ý nghĩa và hữu ích hơn.

Hỏi: ARMY có nét độc đáo như thế nào?
Đáp: Không phải tất cả thành viên ARMY đều thuộc lớp trẻ như mọi người vẫn nghĩ. Đôi khi mình nghĩ nếu ARMY bọn mình mà đều hành một doanh nghiệp thì chắc chắc doanh nghiệp ấy sẽ phát triển lớn mạnh. Bọn mình làm việc với tư duy logic và mạch lạc lắm. Ví dụ như, tụi mình có tài khoản cho fan như Nhóm Bầu chọn BTS (BTS Voting Team) để bầu chọn cho BTS; Biểu đồ BTS (BTS charts) để cập nhật về các xếp hạng của BTS, lên kế hoạch phát sóng trực tiếp, v.v,; WW BTS phục vụ việc phân tích và lập kế hoạch, chiến lược và hướng dẫn cho mỗi giai đoạn hoạt động kế tiếp; và BTS: Bring The Stats cung cấp các biểu đồ, thống kê, và các trực quan mọi mặt về BTS. Tất cả các hoạt động đó này đều phi lợi nhuận. Bọn mình đâu chỉ đơn thuần là đặc biệt, mà bọn mình là ĐỘC ĐÁO!

Hỏi. Giây phút đáng nhớ nhất của bạn khi là một thành viên của ARMY?
Đáp: Giây phút đáng nhớ nhất của mình là ở BTS concert tại Bangkok. Mình xếp hàng để mua các sản phẩm BTS và rất mệt mỏi vì phải chen lấn trong đám đông người. Nhiệt độ khi ấy trên 38 độ. Rồi một bạn I-ARMY, một người hoàn toàn xa lạ, trao cho mình một chai nước lạnh. Mình đã rất cảm động. Đến cuối buổi concert, khi mà BTS hát bài “Answer: Love Myself”, các bạn ARMY Trung Quốc nhường mình ghế của họ; nhờ vậy mình có thể thấy được sân khấu rõ hơn. ARMY ở đâu cũng tốt bụng hết.

Hỏi: Theo bạn, tại sao BTS được yêu mến khắp thế giới bất kể rào cản về ngôn ngữ như vậy?
Đáp: Nhạc BTS không phải thể loại nhạc có giai điệu thông dụng, bạn phải nghe đi nghe lại nhiều lần trước khi có thể cảm được nó. Càng nghe nhiều, bạn sẽ càng thấy hứng thú với nó. Mình cá là bạn sẽ yêu thích lời nhạc của họ. BTS truyền tải thông điệp mà rất ít các nghệ sĩ khác nhắc đến như: làm sao để tự yêu bản thân, yêu thương người khác, và các vấn đề mà thế hệ trẻ đang phải đối đầu. Nhóm nhạc mang đến nguồn năng lượng tích cực cho mọi người qua tính cách của thành viên nhóm và các hoạt động thiện nguyện, bên cạnh thái độ làm việc chăm chỉ của họ. Và nếu phải kể thêm một yếu tố nữa thì các chàng trai đều rất là đẹp trai. Đúng không nhỉ?

Lee Jee-heng Giảng viên Khoa sáng tác hình ảnh và biểu diễn, Đại học Chung-Ang; Uỷ viên Hội đồng phân loại phim
Nguyễn Ngọc Trâm Oanh Dịch
La Duy Tân
Dịch

전체메뉴

전체메뉴 닫기