한국국제교류재단

Tôi hỏi Darcy về bộ phim mà ông vừa xem xong. “Tôi rất thíchbộ phim “Cô Jin xinh đẹp (Beautiful Miss Jin)” - tác phẩm đầu taycủa đạo diễn Jang Hee-chul. Tôi đã ghi nhớ cái tên đó và hômnay là ngày cuối cùng công chiếu nên tôi đến xem. Nhưng khángiả chỉ có mỗi mình tôi… Tôi nghĩ tổng cộng có lẽ không đượcđến nghìn người xem. Nếu có được khoảng 30 nghìn ngườixem thì có thể thanh toán được chi phí làm phim và có tiền thùlao cho thành viên đoàn làm phim đấy. Nhưng đáng tiếc là khángiả lại chỉ tập trung vào những bộ phim đình đám chi phí cao.”

Một cách tự nhiên, câu chuyện chuyển sang chủ đề Liênhoan phim Dã hoa mà ông làm Giám đốc điều hành. Liên hoanphim này được tổ chức lần đầu tiên vào mùa xuân năm 2014để thúc đẩy dòng phim độc lập chi phí thấp. Liên hoan phimlần thứ ba đã được tổ chức vào tháng Tư. Liên hoan phim nàysẽ vinh danh các cá nhân và tác phẩm xuất sắc trong số cácbộ phim có chi phí thấp dưới 1 triệu won. Đây là một so sánhrất phù hợp giữa sự hoang sơ của loài hoa dại với tính mộcmạc của những bộ phim độc lập.

“Tôi đã suy nghĩ về việc này rất lâu nhưng tôi không nghĩ tôisẽ là người được trực tiếp thực hiện”, ông nói. “Thấy các tácphẩm điện ảnh độc lập cho dù được đánh giá là tác phẩm đẹp,có tính sáng tạo vẫn không nhận được sự đãi ngộ đúng với giátrị của nó và dần mất đi, tôi đã nghĩ những tác phẩm điện ảnhnhư thế nhất định phải được nhìn nhận lại. Tổ chức liên hoanphim, đặc biệt là tập trung vào lễ trao giải sẽ có thể lôi kéo sựquan tâm của mọi người một cách hiệu quả. Tôi bắt đầu việcnày với sự động viên của nhiều người nhưng đã có lúc tôimuốn bỏ dở vì không thể lập được quỹ. Hiện giờ, với sự hỗtrợ của nhiều công ty đầu tư, nhập khẩu và phân phối điện ảnhnhư Showbox, tình hình đã khả quan hơn rất nhiều.”

Liên hoan phim Dã hoa giờ đây đã được biết đến tương đốirộng rãi, ngày càng lớn mạnh và có uy tín. Ông kể rằng ông vuinhất khi nhận được điện thoại từ một giáo sư của một trườngđại học nói rằng: “Trong Khoa điện ảnh của chúng tôi, các emsinh viên đang làm phim với mục tiêu tham dự Liên hoan phim Dãhoa”. Nếu có thời gian, điều đầu tiên ông muốn làm là cảm ơn LeeHarin, người đã làm cho ông 30 giải thưởng trong thời gian qua.

Nhà bình luận điện ảnh Darcy Paquet đã say mê với công việcliên quan đến điện ảnh Hàn Quốc được 20 năm. Tôi biết nhiềubạn trẻ phương Tây đã nảy sinh tình cảm yêu mến Hàn Quốc saukhi xem phim của các đạo diễn Kim Ki-duk, Bong Joon-ho, ParkChan–wook và cuối cùng là họ muốn đến sống ở Hàn Quốc. Họđều là những người làm các công việc giảng dạy về điện ảnh ởcác trường đại học, giới thiệu điện ảnh Hàn Quốc trong các liênhoan phim ở nước ngoài hoặc trực tiếp làm phim. Có lẽ, DarcyPaquet chính là người mở ra trang đầu tiên cho lịch sử này.

Năm 1997, khi lần đầu tiên tới Seoul để đảm nhiệm công việclà giảng viên tiếng Anh cho trường Đại học Korea, ông đã đềnghị những người bạn quanh ông “giới thiệu cho những bộ phimHàn Quốc đáng xem”. Nhưng tất cả đều xua tay và nói: “Chẳngcó gì đáng xem cả”, “Đừng xem” hoặc “Buồn tẻ lắm”.

Ai mà biết được trên thực tế, thời điểm đó lại chính là lúc lànsóng mạnh mẽ của phim Hàn Quốc bắt đầu xô đến? Ông đã bịđiện ảnh Hàn Quốc chinh phục khi xem những bộ phim như:“Tiếp xúc (The Contact)”, “Noen tháng 8 (Christmas In August)”,“Swiri”, “Cá lục (Green Fish)”, “Gia đình im ắng (The Quiet Family)”,“Chính sự (An Affair)”, “Bữa tối của các cô gái (Girls' NightOut)”, “Số 3 (No3)”.

“Thật là đúng lúc. Sau khi tôi đến Hàn Quốc, trong vòng 5năm, một loạt các tác phẩm điện ảnh hay đã ra đời, chẳng khácnào đó là thời kỳ phục hưng của điện ảnh Hàn Quốc. Nhữngđạo diễn như Hong Sang-soo, Kim Ki-duk, Kim Ji-woon cũngbắt đầu trình làng lúc đó.”

Chàng thanh niên Darcy Paquet với tình yêu Dostoyevsky vàChekhov đã theo học chuyên ngành văn học Nga ở trường Đạihọc Carleton, bang Minnesota của Mỹ. Khi theo học cao học tạiĐại học Indiana, ông có kế hoạch lấy bằng tiến sĩ văn học Nganhưng giữa chừng ông đã chuyển sang học ngành ngôn ngữhọc ứng dụng. Nhờ mối nhân duyên với những du học sinh HànQuốc cùng học, ông đã có cơ hội làm việc như một giảng viêntiếng Anh tại trường Đại học Korea. Lúc đầu, ông chỉ định ở HànQuốc một thời gian ngắn rồi sẽ sang Cộng hòa Séc. Nhưng điệnảnh Hàn Quốc đã làm thay đổi cuộc đời ông.

Nghe tin về “một người Mỹ thích phim Hàn Quốc”, Ủy banphát triển điện ảnh Hàn Quốc (KOFIC) đã nhờ ông công việc soạnthảo các tài liệu báo cáo bằng tiếng Anh, các bài quảng cáo vềđiện ảnh Hàn Quốc. Dựa trên những kinh nghiệm này, ông đã mởtrang web cá nhân koreanfilm.org và lần đầu tiên nhận ra số ngườimuốn biết về điện ảnh Hàn Quốc nhiều như vậy.

“Tôi chủ yếu chỉ đăng những bài đánh giá và trang web cũnghoạt động chưa được bao lâu nhưng số người theo dõi đãlên tới 30 nghìn người. Số người vào trang mỗi ngày khoảng 7nghìn người. Đặc biệt, mục thảo luận đã diễn ra rất sôi nổi.”

Chính nhờ điều này, điện ảnh Hàn Quốc đã có được mộttrang giới thiệu cố định trên cáctạp chí điện ảnh của Anh nhưVariety, Screen International.

thời gian cho việc làm phụ đềtiếng Anh, giảng dạy khóa họcmùa hè quốc tế (InternationalSummer Camp) cho trường Đạihọc Korea và lên kế hoạch chođiện ảnh Hàn Quốc tham gia liênhoan phim nước ngoài.

Ông làm công việc viết phụđề tiếng Anh đã lâu. Tính đến nay, có khoảng 150 bộ phim đãqua bàn tay biên dịch của ông. Sau một thời gian nghỉ ngơi dochứng viêm bao gân tay phải, năm 2004 ông bắt đầu lại côngviệc này với bộ phim “Hứa với cha (Ode to My Father)”. Ôngđặc biệt bận rộn trong tháng Ba năm nay chuẩn bị để đưa bộphim “Người giúp việc (The Handmaiden)” của đạo diễn ParkChan-wook và “Than khóc (The Wailing)” của đạo diễn NaHong-jin đến với Liên hoan phim Cannes.

Từ năm 2009, mỗi năm ông dạy 40 tiết/ tuần trong vòng 6tuần cho khóa học mùa hè quốc tế của trường Đại học Korea.

Năm nay, ông có dự định nghiên cứu lý luận về đạo diễn YuHyun-mok, đạo diễn bộ phim “Viên đạn lạc (Aimless Bullet)” vốnđược coi là tác phẩm kinh điển của điện ảnh Hàn Quốc. Ôngcũng sẽ xem lại một kiệt tác điện ảnh khác trong lịch sử điệnảnh Hàn Quốc là bộ phim “Chil-su và Man-su” được sản xuấttrong những năm 70 – 80.

Từ năm 2007, ông hoạt động như cố vấn và người xâydựng chương trình của Liên hoan phim quốc tế San Sebastiancủa Tây Ban Nha. Năm 2012, Liên hoan phim này tổ chức buổicông chiếu lại 10 tác phẩm điện ảnh Hàn Quốc được làm trongnhững năm 70 của các đạo diễn Yu Hyun-mok, Ha Gil-jong, ImKwon-taek, Kim Ki-young.

“Đó là tuần lễ phim giới thiệu những tác phẩm điện ảnh HànQuốc dưới thời kỳ chính quyềnquân sự với tiêu đề “Thập kỷ tămtối”. Chúng tôi đã họp báo và giảithích cho người xem về hoàncảnh làm phim như bối cảnh thờiđại, điều kiện kiểm duyệt. Trong 5– 6 ngày liên tục, mỗi ngày chúngtôi chiếu hai bộ phim và ngườixem đến rất đông.”

Từ năm 2002, ông tập trungvào việc tham gia vào Liên hoanphim Viễn Đông Udine của Italia vớitư cách là cố vấn hay tham luậnviên để giới thiệu phim Hàn Quốc.

Hai mươi năm trước, Darcy Paquet là người đã dự đoán rằngnền điện ảnh Hàn Quốc xa xôi sẽ nổi lên trên vũ đài thế giới.Nhưng giờ đây, ông lại đang nói điều ngược lại.

“Thật sự là phim Hàn Quốc dạo này không còn gây đượchứng thú cho tôi như trước đây nữa. Trong 5 năm trở lại đây,không có một bộ phim nào khiến cho tôi xao động cả. Mấy hômtrước, sau khi xem xong bộ phim “Than khóc”, tôi đã viết trênSNS rằng đây là “bộ phim hay nhất trong 5 năm gần đây.” Ôngcho rằng việc hợp tác với công ty Fox thế kỷ 20 đã giúp đạodiễn Na Hong-jin có thể phô diễn được tài năng của mình mộtcách tự nhiên.

Darcy Paquet chụp ảnh cùng với Oh Dong-jin (ngoài cùng bên phải), Nhà phê bìnhđiện ảnh, Chủ tịch Hội đồng đánh giá Liên hoan phim Dã hoa lần thứ 3 và các nhàtài trợ sau Lễ trao giải được tổ chức tại Seoul ngày 7 tháng 4 năm nay. Paquet làđạo diễn cho các liên hoan phim thường niên của phim độc lập Hàn Quốc.

“Hàn Quốc có hệ thống làm phim quá mạnh nên tôi nghi ngờvề việc có thể xuất hiện những bộ phim mới. Cho dù có ý tưởngtốt nhưng nếu bị đánh giá là tính giải trí không cao thì người tasẽ không làm. Tất cả các bộ phim đều có cách làm như nhaunên những bộ phim công nghiệp hiện nay đều giống nhau vàchẳng có gì thú vị cả.”

Ông không trực tiếp bình luận về vấn đề độc quyền của cácdoanh nghiệp lớn, vấn đề lớn nhất của ngành công nghiệp điệnảnh Hàn Quốc. Đó có thể là do tính cách cẩn trọng đặc thù củaDarcy nhưng tôi chắc nó không phải không có liên quan đến việcông đang là nhà tài trợ cho Liên hoan phim Dã hoa. Nhưng niềmtin của ông về việc chỉ có dòng phim độc lập mới là lối thoát củađiện ảnh Hàn Quốc thì có vẻ chắc chắn.

Ở Hàn Quốc, cho dù là bộ phim được đánh giá cao về tínhnghệ thuật nhưng nếu không thu hồi được vốn đầu tư làm phimtừ các khoản thu giải trí thì vẫn bị coi là một bộ phim thất bại. Vìthế, những đạo diễn không thành công tại phòng vé sẽ gặp khókhăn nhiều khi làm bộ phim sau. Paquet tổ chức Liên hoan phimDã hoa xuất phát từ suy nghĩ không thể để vòng tròn luẩn quẩnnày lặp đi lặp lại thêm nữa. Liên hoan phim Dã hoa được mongchờ là ít nhất cũng mang đến cho các các nhà làm phim đượcgiải có điều kiện và động lực làm các tác phẩm tiếp theo.

“Thực ra mọi nền điện ảnh trên thế giới cũng đều có vấn đềriêng của nó. Nhưng Hàn Quốc có sức mạnh lớn mà các nướckhác không có. Đó chính là khán giả. Không có quốc gia nào màkhán giả yêu thích phim và tỷ lệ chiếm lĩnh thị trường của phimnội địa lớn như Hàn Quốc. Bạn cứ xem thử những bộ phim độclập chi phí thấp đi. Bạn sẽ thấy chúng rất đặc biệt và tươi mới”.

Sau khoảng hai năm đến Hàn Quốc, ông gặp Yeon Hyeonsook.Hai người kết hôn sau ba năm yêu nhau và sinh được haingười con trai. Hai người con trai, một học lớp 6, một học lớp3 của ông đang theo học một trường công thuộc phường Mia,một khu vực lâu đời ở Seoul. Ông định sang năm sẽ gửi con trailớn sang Mỹ ở cùng ông bà để học tập.

Trong thời gian yêu nhau, ông và vợ đã cùng xem rất nhiềuphim và cùng dịch phim “Ký ức của kẻ sát nhân (Memories ofMurder)”. Vợ ông sau khi sinh hai người con trai đã rời xa dầnđiện ảnh do bận nuôi dạy con cái và gần đây họ đang suy nghĩvề việc mở một cửa hàng tư nhân sau khi vợ ông có đượcchứng chỉ làm móng nghệ thuật.

“Nam nữ gặp nhau rồi kết hôn nhưng điều quan trọng là hiểuvà công nhận sự khác biệt của nhau. Cùng lớn lên ở một nơivẫn còn có thể khác nhau. Thế mới thấy chúng ta khác nhauđến nhường nào. Có lẽ vì giác ngộ được điều này ngay từ đầunên tôi đã có thể sống tốt đến bây giờ.”

Bên cạnh đó, không biết có phải việc xem nhiều phim HànQuốc là con đường tắt để ông hiểu về Hàn Quốc, văn hóa HànQuốc và phụ nữ Hàn Quốc hay không? Ông cũng tham giadiễn xuất với tư cách diễn viên trong 7 bộ phim điển ảnh như“Anh chàng Dae-oh (Almost Che)”, “Mùi vị kim tiền (The Taste ofMoney)”. Vì muốn làm sống dậy những cảm giác thực tế và thíchhợp tác với mọi người nên mỗi khi có đề nghị đóng phim ôngđều nhận lời. Ông mong rằng lúc nào đó sẽ được hợp tác vớimột tác giả Hàn Quốc với tư cách đồng tác giả để viết kịch bảnvề chính trị Hàn Quốc, đặc biệt là về bầu cử.