Khái niệm nhà trọ cộng đồng đang ngày càng được lan truyền rộng rãi.Ban đầu loại hình cư trú tạm thời này nhằm mục đích hỗ trợ về mặt kinh tế và tình cảm cho sinh viên đại học hoặc nhân viên văn phòng sống một mình, nhưng giờ đây nó đang được sử dụng như một phương án thay thế cho chương trình phúc lợi dành cho người cao tuổi sống một mình.Chia sẻ không gian cư trú với người lạ đang nổi lên như một lối sống mới và có sức ảnh hưởng đến cả thị trường bất động sản.
Những người thuê nhà trọ cộng đồng ở Dapsimni, Dongdaemun-gu, Seoul đang sinh hoạt trong phòng khách chung. Ngôi nhà này do công ty quản lí nhà trọ cộng đồng Sharehouse WOOZOO vận hành, được chia thành nhiều không gian sinh hoạt chung và riêng.
Điểm tôi thích khi sống ở đây là luôn luôn có người chào đón tôi như người trong gia đình bất cứ khi nào tôi về đến nhà.Tôi không biết những nơi khác như thế nào nhưng những người sống ở đây hoà hợp vui vẻ với nhau lắm.”
Kim (cuối tuổi 20) là nhân viên văn phòng sống ở Seoul được hai năm và anh dường như rất hài lòng với cuộc sống nơi này. Khi được hỏi cảm nghĩ về nhà trọ cộng đồng, anh nói một mạch không ngừng với thái độ rất tích cực.
“Đôi khi chúng tôi ra ngoài uống bia hoặc xem phim rồi cùng nhau về nhà. Tôi có thể tận hưởng không gian riêng tư trong phòng mình và tìm được trạng thái ổn định về mặt tình cảm khi giao lưu với những người khác trong không gian chung là phòng khách và nhà bếp.”
Hình thức cư trú mới được hình thành do số hộ gia đình một người gia tăng
Theo Khảo sát “Ước tính hộ gia đình tương lai: năm 2015-2045” của Tổng cục thống kê Hàn Quốc, có khoảng 5,3 triệu hộ gia đình một người trong năm 2016, chiếm khoảng 28% toàn thể hộ gia đình. Con số này tăng hơn 1,5 lần so với năm 2006 khi chỉ có khoảng 3,38 triệu hộ gia đình một người. Trong báo cáo “Ảnh hưởng kinh tế xã hội của những thay đổi trong cấu trúc hộ gia đình”, Viện Nghiên cứu Bảo hiểm Hàn Quốc dự đoán rằng tỷ lệ hộ gia đình một người sẽ đạt mức 36,3% toàn thể hộ gia đình vào năm 2045.
Honsul (uống rượu một mình) hoặc honbap (ăn cơm một mình), giờ đây đã trở thành một hiện tượng xã hội phổ biến do số hộ gia đình một người tăng nhanh. Ngoài ra, xu hướng nhà ở mới phù hợp với lối sống đơn lẻ cũng đang được hình thành. Nhà chung cư hoặc căn hộ văn phòng (officetel) qui mô nhỏ nhắm vào đối tượng hộ gia đình một người đang rất được yêu thích. Mặt khác, nhà trọ cộng đồng cũng đang dần được chú ý đến trong mấy năm gần đây.
Nhà trọ cộng đồng là loại hình cư trú nhằm chia sẻ gánh nặng kinh tế do giá nhà cao gây ra, giải quyết những vấn đề hộ gia đình một người hay gặp phải như sự cô đơn và bất trắc. Do các chi phí tiện ích, sinh hoạt phí… được chia đều theo số người cư trú nên gánh nặng kinh tế thường ngày được giảm đi rất nhiều so với khi sống một mình. Một khi vượt qua được cuộc phỏng vấn sàng lọc, người thuê nhà có thể tận hưởng một cuộc sống tốt hơn với chi phí thấp hơn nhiều so với mức giá trên thị trường.
Trong nhà trọ cộng đồng, thường mỗi người có phòng riêng của mình, còn phòng khách và nhà bếp thì dùngchung. Trong nhiều trường hợp, hai người chia sẻmột phòng, với một bức màn treo giữa hai giường để đảm bảo sự riêng tư trong mức có thể. Không giống các nhà trọ thông thường do chủ nhà tự ý chia căn nhà mình đang sống ra thành nhiều phòng, nhà trọ cộng đồng thì do những người thuê nhà tự quản lí và vận hành.
Ưu điểm và khuyết điểm: Xoa dịu cô đơn và Xung đột cảm xúc
Anh Kim, một nhân viên văn phòng khoảng 30 tuổi đang sống trong một nhà trọ cộng đồng ở khu Itaewon, Seoul. Anh ấy nói, “Từ khi vào đây sống, tôi chưa bao giờ nghĩ mình cô đơn”. Anh cho rằng việc luôn có người khác xung quanh rất tốt cho sức khỏe tinh thần. Căn nhà trọ cộng đồng nơi anh đang sống chỉ có tám người, toàn nam giới.
Anh nói: “Chúng tôi trở nên thân thiết đến mức có thể tâm sự với nhau cả những chuyện mình đã chôn sâu tận đáy lòng. Có thể bạn sẽ thắc mắc, cuộc sống trong ngôi nhà chỉ có đàn ông thì có gì vui chứ, nhưng chúng tôi sống trong bầu không khí vui vẻ hoà thuận hơn những gì bạn đang nghĩ. Tôi đang rất kì vọng chờ đợi xem cuộc sống sau này sẽ ra sao.” Kim nói rằng, chỉ mỗi việc cùng sống với những người có kinh nghiệm sống khác nhau, anh cũng đã học được nhiều điều mới lạ, qua đó có được những kinh nghiệm đó một cách gián tiếp.
Sống cùng nhau trong một nhà trọ cộng đồng ở Sangdo-dong, quận Dongjak ở Seoul, các nam sinh viên đều đồng thanh cho rằng chỉ với việc có người để chào nhau “Tôi đi làm nhé” hoặc “Tôi về rồi” đã là điều cảm kích. Các bạn nhấn mạnh rằng họ cảm thấy yên tâm dựa dẫm lẫn nhau khi có người sống chung nhà để họ có thể chào hỏi giống như chào hỏi bố mẹ mình, điều mà họ không thể làm nếu sống một mình.
Tuy nhiên, cái gì tốt cũng đều có thể có nhược điểm của nó. Những người hợp nhau chỉ cần ngồi yên lặng với nhau thôi cũng đã thấy vui, nhưng cũng có trường hợp khi những người có cách suy nghĩ và thói quen sinh hoạt hoàn toàn khác nhau sống chung với nhau thì chỉ cần bước chân về nhà đã cảm thấy bực bội. Có người cảm thấy việc người khác chạm vào đồ đạc của mình là bình thường, nhưng có người lại lớn tiếng tranh cãi đối với việc vô cùng nhỏ nhặt mà họ có thể mỉm cười cho qua.
Cô Kang, khoảng hai mươi mấy tuổi, đang sống trong một nhà trọ cộng đồng ở Sinchon, Seoul cho rằng nhược điểm lớn nhất của nhà trọ cộng đồng chính là sự “tiêu hao cảm xúc”. Cô cảm thấy không vui khi thấy đồ trong tủ lạnh biến mất hoặc khi phải dọn dẹp nhà cửa vì đến lượt dọn dẹp của ai đó nhưng không làm. Cô nói rằngmỗi người đều có nhiệm vụ riêng nhưng khi người khác không thực hiện trách nhiệm của mình thì từng việc từng việc cô đều phải điều chỉnh và trong quá trình đó, điều này đôi khi dẫn đến việc hai bên cảm thấy bị tổn thương hoặc cãi nhau. Để tránh vấn đề này, có nơi cho tiến hành điều tra trước và chỉ chấp nhận những người có cùng sở thích hay mối quan tâm chung.
Những người sống ở nhà trọ cộng đồng tại Seongsudong, Seoul tổ chức cuộc họp định kì hàng tháng nhằm đề phòng những xung đột không cần thiết giữa những người sống chung nhà và giúp họ có thời gian hiểu nhau hơn. Sau “cuộc họp”, họ cùng nhau ăn gì đó và có khi uống chút rượu để giãi bày những điều khúc mắc trong lòng. Thỉnh thoảng, họ đóng tiền và tổ chức tiệc với nhau.
Honsul (drinking alone) or honbap (dining alone),unheard of in Korea’s gregarious culture until recent years,have become a new trend as a result of the huge rise inone-person households. Consequently, a new housing trend isalso being d to fit the growing single lifestyle.
Làn gió mới trong thị trường bất động sản
Nhà trọ cộng đồng đang nổi lên như một lĩnh vực kinhdoanh mới, dẫn đến sự ra đời của các công ty chuyên tìm kiếm người thuê nhà và quản lí nhà trọ cộng đồng. Là một hình thức mới của kinh tế chia sẻ (sharing economy), nhà trọ cộng đồng bắt đầu thu hút sự chú ý của xã hội Hàn Quốc từ nửa cuối năm 2012. “Share house WOOZOO”, một trong những công ty quản lí nhà trọ cộng đồng ra đời trong thời kì này, hiện đang điều hành tổng cộng 52 nhà trọ cộng đồng ở 13 khu vực trong thành phố Seoul.
Các bạn ở chung nhà viết lịch của mình trên bảng thông báo, để tránh gây phiền cho các bạn cùng nhà.
Theo dữ liệu do công ty này cung cấp, cho đến nay có khoảng 7.000 người đăng kí thuê nhà và hơn 300 người trong số đó thuê được nhà. Điều này cho thấy nhà trọ cộng đồng ngày càng được quan tâm. Nhờ mức độ hài lòng của khách hàng đạt mức cao, tỉ lệ người đang thuê tái kí kết hợp đồng đạt khoảng 75%. Một người đàn ông trong độ tuổi đầu 30 đang làm việc trong ngành dịch vụ cho biết, anh sống ở nhà trọ cộng đồng do công ty này giới thiệu đã được hơn hai năm. Anh cười khúc khích bảo rằng, “Trừ khi bị đuổi, nếu không tôi muốn tiếp tục sống ở đây.”
Do mỗi người có sở thích về kiểu nhà khác nhau, các công ty kinh doanh nhà trọ cộng đồng đang cố gắng tạo sự khác biệt trong thiết kế nội thất và xây nhà theo các phong cách đa dạng như kiểu nhà truyền thống Hàn Quốc “hanok” hay nhà theo phong cách Châu Âu… Nhờ đó, người thuê có thể lựa chọn nhà theo sở thích và mối quan tâm riêng của mình. Đa số nhà trọ cộng đồng theo kiểu hanok được người nước ngoài rất yêu thích.
Dạo gần đây, nhiều căn hộ được thiết kế dựa theo khái niệm nhà trọ cộng đồng đang rất được quan tâm.Nhà trọ cộng đồng đang nổi lên như một loại hình kinh doanh bất động sản có lợi nhuận mới. Nhà chung cư có nhiều lợi thế hơn nhà riêng về mặt quản lý và an ninh và người sống ở nhà chung cư có thể tận dụng được các thiết bị tiện nghi chung.
“Nhà trọ cộng đồng hoàn toàn phù hợp với nhu cầu của người thuê muốn có điều kiện sống tốt hơn trong khi chỉ phải trả mức tiền thuê phòng trọ cũng như đáp ứng nhu cầu của người cho thuê là thích nhận tiền thuê hàng tháng hơnnhận tiền đặt cọc”, một chuyên gia trong ngành bất động sản giải thích. “Trong tương lai, nhà trọ cộng đồng có xu thế tiếp tục tăng trưởng cao trong thị trường bất động sản.”
Các bạn cùng nhà tổ chức bữa ăn chung. Nhà trọ cộng đồng đang mở ra xu hướng nhà ở mới, giúp các bạn trẻ tiết kiệm chi phí sinh hoạt, đồng thời phát triển các mối quan hệ xã hội thông qua các bạn cùng nhà.
Góp phần phục vụ chính sách phúc lợi
Vì nhà trọ cộng đồng đang tạo sự thay đổi cho thị trường bất động sản mà chúng ta chỉ xem nó đơn thuần như một công cụ kiếm tiền là một tính toán vô cùng sai lầm. Hiện nay, các đoàn thể tự trị địa phương đang sử dụng nhà trọ cộng đồng như một phần chính sách phúc lợi.Chẳng hạn, tỉnh Gyeonggi đang thực hiện chương trình thí điểm cung cấp 70 nhà trọ cộng đồng cho lao động thanh niên và sinh viên đại học làm việc ở khu công nghiệp để giúp họ giảm bớt gánh nặng chi phí nhà ở. Tổng công ty Bảo lãnh Nhà ở và Đô thị Hàn Quốc thuộc Bộ Đất đai, Hạ tầng và Giao thông vận tải Hàn Quốc cũng đang điều hành nhà trọ cộng đồng có tên là “Hug Share Houses”, phục vụ cho đối tượng sinh viên chuẩn bị tìm việc. Share Houses đầu tiên ở quận Seongdong, Seoul đã hoàn tất việc nhận người vào ở và hiện có 20 người đang sinh sống tại đó.
Điểm mạnh của nhà trọ cộng đồng do đoàn thể tự trị địa phương hay doanh nghiệp nhà nước vận hành là giá thuê nhà thấp hơn giá cho thuê trên thị trường. Tiền đặt cọc(một loại hình thuê nhà ở Hàn Quốc trong đó người thuê đặt cọc một số tiền để thuê nhà trong một khoảng thời gian nhất định mà không phải trả tiền thuê nhà hàng tháng và được hoàn trả lại số tiền này khi trả nhà) để thuê nhà trọ cộng đồng do tỉnh Gyeonggi điều hành chỉ ở mức khoảng 30~50% mức tiền đặt cọc trên thị trường, và Hug Share Houses cho thuê phòng với mức giá chỉ bằng 60% giá cho thuê ở khu vực quanh đó. Ngoài ra, Hug Share Houses cũng cung cấp nhiều ưu đãi trong chương trình hỗ trợ tư vấn tìm việc, hỗ trợ chi phí giúp nâng cao năng lực tìm việc.
Ngoài ra còn có một loại nhà trọ cộng đồng khác, thoát ra khỏi khái niệm cơ bản “chia sẻ nhà ở”, tiến đến hình thức thúc đẩy giao tiếp giữa các thế hệ. “Đồng cảm thế hệ dưới một mái nhà” do chính quyền thành phố Seoul quản lý là một ví dụ cụ thể. Đây là dự án nhằm giải quyết cùng lúc vấn đề già hoá dân số và vấn nạn nhà ở cho thanh niên, trong đó người già có dư giả không gian sống sẽ cho sinh viên đại học hoặc sau đại học thuê lại phòng với mức giá thấp. Chương trình này hoàn toàn là một tin vui cho sinh viên vì họ không phải trả tiền đặt cọc và có thể sống ở những khu vực gần trường. Đây cũng là việc tốt đối với người cao tuổi vì nó giúp an ủi nỗi cô đơn trống vắng thường ngày.
한국국제교류재단
